ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ៖ រដូវបិទនេសាទរដ្ឋបាលជល ផល ត្រូវទទួលបន្ទុកស្រាវជ្រាវ និងតាមដានរដូវត្រីពងកូន រដូវ នេសាទ សម្រាប់តំបន់ឬប្រភេទ ធនធានជលផលដទៃទៀត!ប៉ុន្តែ យើងក្រឡេកមើលក្នុងភូមិ សាស្ត្រស្រុកកំពង់លែង ដែល មានឃុំប្រឡាយមាស ឃុំផ្លូវទូក ឃុំច្រណូកបទល្មើសនេសាទត្រី នារដូវបិទនេសាទកើតមាន ឡើងរីកដូចផ្សិត ។
ឧបករណ៍ពួកនេសាទនោះ មានដូចជា របាំងលបណរ៉ាវ ដែលធ្វើអំពីសាច់អួនទាំងលប និងប៉ោងលាតសន្ធឹងពីផ្ទៃទឹក ចាប់ពី ៣០០ម៉ែត្រ ទៅ ៥០០ ម៉ែត្រ ខ្លះទៀតប្រវែង ១០០០ ម៉ែត្រ ។ មាននៅចំណុចក្បាល កោះទន្លា ត្រង់ចំណុចគន្លងមួយ រយ ចំណុចដូនតីគឺឈ្មោះ ឈា, ឈ្មោះ អាន, ឈ្មោះ ហៃ, ឈ្មោះ គង់ មានទូកឌុកទិញត្រី ជាអ្នកជួយលុយទិញឧបករណ៍ ដាក់រាំងលបណរ៉ាវមានចំនួន ៧ របាំង ។ ចំណុចអន្លង់កញ្ចុះ ចំណុចស្លាបកុកតូចចំណុចចុង ផ្លូវ ទូក ចំណុចចុងព្រែក ឈ្មោះ សិទ្ធ,ឈ្មោះ សួរ, ឈ្មោះ សឿន (ឈ្មោះពួយជាអ្នកជួយលុយ ហើយប្រមូលទិញត្រីផង) ។ ចំណុចប្រគាបឈ្មោះ ឈឿន ជាអ្នកគ្រប់គ្រងរបាំងលបណរ៉ាវ នៅទីនោះ ។ (ទូកឌុកប្រមូល ទិញត្រីឈ្មោះហន, ឈ្មោះផល្លា) ចំណុចសោកម៉ោក ចំណុចចុង បឹង ចំណុចព្រែកទាល់ ឈ្មោះ ម៉ាង ណុយ អតីតជើងចាស់ដ៏ ដុះស្លែគ្មានគួប្រៀបដាក់នៅទី នោះ ? ចំណែកភូមិថ្នល់ឈើ ទាលរបាំងលបណរ៉ាវខាងមុខ វត្តឆៀងខាងជើងចំនួន១៨របាំង ចំណុចខាងត្បូងវត្តចំនួន ៤០ របាំង ទាំងអស់នេះឈ្មោះ ខៀវ គៀន មេភូមិថ្នល់ឈើទាល ជួយលុយនិងប្រមូលទិញយក ផលត្រី ។ ប៉ុន្តែឆ្នាំនេះមាន ឈ្មោះ វៀង ថៃ, ឈ្មោះ ចែ ណុន ជាអ្នករត់ការបង់លុយឱ្យ ជំនាញជលផល និងមន្ត្រី ពាក់ ព័ន្ធមួយរបាំងលបចំនួន ២លាន ៥០ម៉ឺនរៀល ។
នៅចំណុចវាលស្រង៉ែ ក៏មានរបាំងលបណរ៉ាវជាច្រើន ដែរ ។ នៅតំបន់អភិរក្សចំណុច ព្រែកថ្លាន់ មានអ្នកដាក់របាំង លបណរ៉ាវស្ថិតក្នង្មុភូមិស្លតក្រៅ ១-ឈ្មោះ ហុន, ២-ឈ្មោះ សល, ៣-ឈ្មោះ ខឿន, ៤- ឈ្មោះ គ្រិន, ៥-ឈ្មោះ វ៉េង, ៦-ឈ្មោះវិត, ៧-ឈ្មោះ ម៉ៅ។
យោងតាមប្រភពពីប្រជា ពលរដ្ឋដែលមានទីលំនៅភូមិ ច្រណូកឃុំច្រណូកសព្វថ្ងៃនេះ មានក្បាលម៉ូទ័រឆក់ត្រី ចំនួន ៦០០គ្រឿង ជាទម្លាប់របស់ ពួកគេធ្វើការឆក់ត្រីមិនថា រដូវ ទឹកឡើង និងទឹកស្រកទេ ? គឺ ឆក់ត្រីជាប្រចាំថ្ងៃការប្រព្រឹត្ត របៀបនេះទៅបានដោយរលូន គឺពួកគេបង់លុយឱ្យប៉ូលិសប៉ុស្តិ៍ ឃុំច្រណូកក្នុងមួយនាក់ ១គ្រឿង ១ខែ ស្មើ ១០ម៉ឺនរៀល ។
ប្រភពព័ត៌មានពីអនិកជនវៀតណាមម្នាក់មិនបញ្ចោញ ឈ្មោះបានខ្សឹបប្រាប់អ្នកយកព័ត៌ មានយើងឱ្យដឹងថាបទល្មើស នារដូវបិទនេសាទនេះសព្វថ្ងៃ ត្រូវបានក្រុមពួកឈ្មោះ ចាំង យ៉ាំងកេ, ឈ្មោះ ចាំង យ៉ាំង គូ, ឈ្មោះ ង្វៀង យ៉ាំងទឹង ដែល មានទីលំនៅភូមិចុងកោះ សង្កាត់ផ្សារឆ្នាំង ក្រុងកំពង់ ឆ្នាំង ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បានឱ្យ ឈ្មោះ យ៉ុង ប៊ុនធឿន ទីលំនៅ ភូមិឆ្នុកទ្រូ ឃុំឆ្នុកទ្រូ ស្រុកបរិ- បូរណ៍រត់ការបង់លុយឱ្យជំនាញ ជលផល និងមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធចូល ទៅអូសយ៉ាងកាវទូកពីរនៅ ចំណុចបាឡត ក្នុងទូក ១គ្រឿង អស់ប្រាក់ចំនួន ១៥លានរៀល នារដូវបិទនេសាទសម្រាប់ត្រី ពងកូន ។ អនិកជនវៀតណាម បានដាក់រហ័ស្សនាមឱ្យមន្ត្រីជល ផលថា ចាំង យ៉ាំហោ ឬចាំង ស៊ីដាច់, យ៉ាប់ យ៉ាំងឡា, ឡ ដឹកហាក់ ជាមនុស្សខាងជំនាញ ប្រមូលលុយពីអ្នកប្រព្រឹត្តបទ ល្មើសនេសាទត្រីដាក់ក្នុងហោ ប៉ៅផ្ទាល់ ខ្លួន ។
កាលពីថ្ងៃទី ១៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ កម្លាំងបរិស្ថានបាន ចាប់ទូកអូសកាវ របស់ឈ្មោះ ចាំង យ៉ាំងគូ ដែលកំពុងប្រព្រឹត្ត បទល្មើសនៅចំណុចបាឡត ហើយពួកគេបញ្ជូនទៅឱ្យលោក យ៉ាន វិសាក់ (ហៅសែ) ជា នាយផ្នែកជលផលពាមបាង ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកស្ទោង ខេត្ត កំពង់ធំ ក្រោយមកចរចាត្រូវរ៉ូវ គ្នាជាថ្នូរនឹងទឹកប្រាក់ចំនួន ១០ លានរៀល ទើបលោក យ៉ាន វិសាក់ ធ្វើការដោះលែង ។
សូមបញ្ជាក់ថា សព្វថ្ងៃនេះ ឈ្មោះទាំងបីនាក់ខាងលើកំពុង តែប្រព្រឹត្តបទល្មើសអូសយ៉ាំងកាវ នៅចំណុចបាឡតចំណុចពាម បាងនេះតែម្តង ។
យោងតាមច្បាប់ស្តីពីអំពី ជលផលបានចែងយ៉ាងច្បាស់ថា មាត្រា ៧៥ ដើម្បីអនុវត្តភារកិច្ច របស់ខ្លួន មន្ត្រីរដ្ឋបាលជលផល មានសមត្ថកិច្ចមានសិទ្ធដូចតទៅ ៈ ១-ត្រួតពិនិត្យការធ្វើអាជីវកម្ម នេសាទនិងការធ្វើវារីវប្បកម្ម គ្រប់ ប្រភេទ ។ ២-បញ្ឈប់ និង ត្រួតពិនិត្យលើគ្រប់មធ្យោបាយ ដែលសង្ស័យថាមានផ្ទុកវត្ថុតាង នៃបទល្មើសជលផល ។ មាត្រា ៧៦ មន្ត្រីរដ្ឋបាលជលផលដែល បានទទួលនីតិសម្បទាជាមន្ត្រី នគរបាលយុត្តិធម៌មានសិទ្ធិ សម្រេចឃាត់ខ្លួនជនប្រព្រឹត្តបទ ល្មើសជលផលបានរយៈពេល ៤៨ម៉ោងយ៉ាងយូរដើម្បីបំពេញ សំណុំរឿងបញ្ជូនទៅតុលាការ មាត្រា ៨២ បុគ្គលដែលប្រព្រឹត្ត បទល្មើសជលផលដូចមានចែង នៅក្នុងច្បាប់នេះត្រូវទទួលខុស ត្រូវចំពោះ សកម្មភាពរបស់ ខ្លួន បានប្រព្រឹត្ត ។ បុគ្គលដែលបាន ផ្តល់មធ្យោបាយ ឬបានបញ្ជា ឬ បានសម្រួលឱ្យជនណាមួយ ប្រព្រឹត្តបទល្មើស ជលផល ត្រូវ ចាត់ទុកថា ជាអ្នកសមគំនិត ហើយត្រូវផ្តន្ទាទោសតាមបទប្ប ញ្ញត្តិច្បាប់នេះដូចគ្នានិងអ្នកប្រ ព្រឹត្តបទ ល្មើសផ្ទាល់ដែរ ។
ប្រជាពលរដ្ឋជាង ១៤លាន នាក់ សំណូមពរដល់ ឯកឧត្តម បណ្ឌិត ណៅ ធួក ប្រតិភូរាជ រដ្ឋាភិបាលទទួលបន្តុក ជលផល និងសួរថា តើ ឯកឧត្តម បាន ប្រកាសប្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរឱ្យដឹង ផលត្រីនៅឆ្នាំ២០១៤ នេះ បាន កើនឡើង ១៥០% ? តើកើន ត្រង់ចំណុចណា ? ហើយបាត់ បង់ពូជត្រី និងថយចុះនៅត្រង់ ចំណុចណាដែរ ? តែបើមន្ត្រី ជលផលនៅក្រោមឱវាទរបស់ ខ្លួន ធ្វើតែរបៀបជិះសេះលែងដៃ ឬប្រើល្បិចត្រីងៀតឆ្លៀតពងត្រី ជាប់មងឆ្លៀតបណ្តើរកូននោះ? បើបបូរមាត់ឆ្លើយថាស្រឡាញ់ ជាតិ ការពារអភិរក្សមច្ឆជាតិ ថែរក្សាគង់វង្សហើយធ្វើពិធី លែងកូនត្រីចង់លែងឱ្យពេញផ្ទៃ បឹងទន្លេសាបនោះ គឺវាអត់អំពើ ដែរបើមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមបានឃុប ឃិតគ្នាផ្សំគំនិតចូលរួមបំផ្លាញ ជាមួយជនល្មើសអញ្ចឹងឬមួយ? ក៏ឯកឧត្តម ណៅ ធួក និង ឯកឧត្តម អ៊ុក រ៉ាប៊ុន បែបទទួល លាភសក្ការៈនិងសំណែនពីកូន ចៅរបស់ខ្លួនទៅដឹង ! ទើបគ្មាន អើពើដូច្នេះ ។
តើសកម្មភាពខាងលើជា អំពើពុករលួយដែរឬទេ ? ឬមួយ ទុកឱ្យពួយរលីងហិនហោចអស់ ទេនោះ ! ? ទានប្រុស ? ៕
ដោយៈ មាស សុខា